توضیحات
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بیست و چهارم ـ دستورالعمل‌های ایمنی و بهداشت حرفهای در کارهای راه‌سازی صفحه 730
4-1-9-24
هر نوع تغییری در مشخصات وسایل و ماشینآلات باید با توجه به دستورالعمل سازندۀ آن‌ها و نظر
کارشناسی افراد صلاحیتدار انجام گیرد و درهرحال تغییرات موردنظر نباید سلامتی کارکنان را به
خطر بیندازد.
5-1-9-24
سرویس، تعمیر و کاربری دستگاه‌ها و ماشینآلات باید توسط افراد آموزش دیده و با تجربه که از
تواناییهای جسمی و روحی مناسب برای انجام کار موردنظر برخوردار هستند، صورت گیرد.
6-1-9-24
درصورتی‌که کارکنان در هنگام کار با ابزار، دستگاه‌ها و ماشینآلات با خطر سقوط یا پرتاب اشیا،
پاشیدن اسید، تماس با روغن داغ، تماس با اشیاء تیز و برنده، مواجهه با صدای بیش‌ازحد، گرما و
سرمای زیاد، استنشاق ذرات گردوغبار، گازها و بخارات سمی و بیماریزا و موارد دیگر روبرو هستند باید
به وسایل حفاظت فردی مناسب مجهز شوند.
-9-2 24 ابزار دستی و وسایل برقی
1-2-9-24
هریک از ابزارهای دستی فقط بایستی در کارهایی که برای آن ساخته‌شدهاند مورداستفاده قرار
گیرند.
2-2-9-24
ابزارها باید در شرایط مناسب نگهداری شوند. ابزارهای برنده همیشه باید تیز باشند، درصورتی‌که
نوک ابزار ضربتی پهن شد یا ترک برداشت بایستی بلافاصله آن را تیز یا تعویض کرد. نوک یا لبه تیز
ابزار را هنگامی‌که مورداحتیاج نیست باید پوشاند. همچنین ابزارها باید در محل مناسبی نگهداری شوند.
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بیست و چهارم ـ دستورالعمل‌های ایمنی و بهداشت حرفهای در کارهای راه‌سازی صفحه 731
نباید آن‌ها را روی زمین یا در مسیر رفت‌وآمد یا در بلندی که احتمال سقوط وجود دارد قرارداد. ابزاری
که برای کار معین موردنیاز نیست باید در جعبه یا قفسه مخصوص نگهداری کرد.
3-2-9-24
کلیه وسایل و تأسیسات الکتریکی که در کارهای راه‌سازی به کار گرفته می‌شوند باید منطبق با
آییننامه حفاظتی تأسیسات و وسایل الکتریکی وزارت کار و امور اجتماعی باشند.
4-2-9-24
تمام ابزارهایی که برای تعمیر یا تنظیم تأسیسات و وسایل الکتریکی به کار می‌روند مانند انبردست،
آچار و پیچگوشتی باید دسته عایق داشته باشند. برس، پاککن و سایر ابزارهایی که برای سیستمهای
الکتریکی مورداستفاده قرار میگیرند باید از مواد غیر هادی ساخته‌شده باشند.
5-2-9-24
بدنه وسایل الکتریکی که با جریان متناوب یا مستقیم با ولتاژ بیش از 50 ولت نسبت به زمین کار
می‌کنند باید به‌طور مطمئن به زمین وصل شوند. ابزارهای الکتریکی دستی قابل حمل باید به‌وسیله
دوشاخه و پریزی که دارای اتصال اضافی برای سیستم اتصالی زمین است به شبکه وصل شوند.
6-2-9-24
برای اجتناب از طولانی شدن کابل‌های اتصالی وسایل الکتریکی قابل حمل تا حد امکان محل نصب
پریزهای ثابت باید نزدیک محل کار باشند.
7-2-9-24
کارکنانی که با وسایل الکتریکی قابل حمل کار می‌کنند باید از پوشیدن لباسهای گشاد با گوشههای
آزاد و دستکشهای غیر لاستیکی خودداری کنند.
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بیست و چهارم ـ دستورالعمل‌های ایمنی و بهداشت حرفهای در کارهای راه‌سازی صفحه 732
8-2-9-24
سیستمهای برق جرثقیلها و سایر هادیهایی که نمی‌توان آن‌ها را کاملاً عایق کرد باید طوری قرارگیرند
یا محافظت شوند که احتمال تماس تصادفی با آن وجود نداشته باشد.
-9-3 24 ماشینآلات راه‌سازی و ساختمانی
در لودر، بولدوزر، گریدر، غلتک، کامیون، قیر پاش، فینیشر و دستگاه‌های مشابه انرژی به‌صورت
روغن تحت‌فشار، هوای فشرده یا فنر فشرده می‌تواند ذخیره شود. متعلقات ماشین نظیر بیل، تیغه و
شخمزن نیز اگر در ارتفاع قرار داشته باشند به علت نیروی وزن خود دارای انرژی هستند. آزاد شدن
ناگهانی و غیر منتظره انرژی در هریک از موارد فوق می‌تواند حادثه ناخوشایندی را به همراه داشته باشد.
بنابراین قبل از سرویس یا تعمیر ماشین، اجرای تدابیر پیشگیرانه زیر ضروری است:
1-3-9-24
برقراری حالت انرژی صفر یا وضعیت ایمن در ماشین به‌طوری‌که احتمال حرکت ناخواسته ماشین و
اجزای آن یا تخلیه ناگهانی فشار سیستم وجود نداشته باشد.
2-3-9-24
قفل کردن منبع نیرو و نصب علامت هشدار دهنده بر روی ماشین به‌نحوی‌که کارکنان دیگر
دانسته یا ندانسته بدون هماهنگی آن را روشن نکنند یا حرکت ندهند.
3-3-9-24
تنظیم، روغنکاری و تعمیر دستگاه در حال حرکت یا با موتور روشن مجاز نیست مگر آنکه از طرف
کارخانه سازنده توصیه شده باشد و دستورالعمل آن نیز در دسترس باشد.
4-3-9-24
محل انجام سرویس و تعمیر ماشینآلات باید تمیز و مرتب باشد، روغن، گریس، گازوئیل و آب به‌طور منظم از محدودۀ کار پاک شوند و مواد و وسایل غیر ضروری در محل مخصوص خود قرار گیرند.
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بیست و چهارم ـ دستورالعمل‌های ایمنی و بهداشت حرفهای در کارهای راه‌سازی صفحه 733
علاوه بر این محیطهای سرپوشیده باید روشنایی، تهویه و فضای مناسب داشته باشند تا شرایط مطلوب
برای انجام کار فراهم گردد.
5-3-9-24
سرویسکار، مکانیک و سایر کارکنانی که با خطراتی نظیر آتش‌سوزی، انفجار و پاشیدن آب اسید
باطری به بیرون، ترکیدن لاستیک و در رفتن بچهرینگ، انفجار حاصل از جوشکاری در باک حاوی
بنزین و گازوئیل و آتش‌سوزی ناشی از شستشوی قطعات ماشین با بنزین روبرو هستند باید شناخت کافی
نسبت به این خطرات، پیامدهای زیان‌بار آن‌ها و روش‌های پیشگیری و کنترل حوادث را داشته باشند.
6-3-9-24
راننده بیل مکانیکی، غلتک، ماشین خط‌کشی، بلدوزر و دستگاه‌های مشابه قبل از شروع کار باید
بازدیدهای روزانه را بر اساس دستورالعمل کتاب راهنمای ماشین انجام دهد و نقصها و ایرادات را هرچند
جزئی برطرف کند یا به مسئول خود گزارش دهد. در هنگام کار نیز باید تواناییها و محدودیت‌های ماشین
را در نظر بگیرد و توصیه‌های کارخانه سازنده را به‌طور کامل اجرا کند.
7-3-9-24
راننده باید مفهوم علائم و تابلوهای هشدار دهنده و کاربرد آن‌ها را بداند و در صورت نیاز قبل از شروع
کار آن‌ها را تهیه کند و همچنین با قوانین و مقررات رانندگی در جادههای مختلف به‌خوبی آشنا باشد و از
آن‌ها پیروی کند.
8-3-9-24
قبل از حرکت ماشین تا حد امکان محل اجرای عملیات باید شناسایی شود. در این رابطه حجم
ترافیک، عرض راه، وجود دستانداز، حفره، گل‌ولای، یخ، گردوغبار زیاد، خطوط لولۀ آب و گاز،
کابل‌های برق و تلفن در زیر زمین یا بالای سر و به‌طورکلی هر نوع خطر احتمالی در مسیر باید مورد
توجه قرار گیرد تا راننده در حین کار با شرایط غیر منتظره و پیش‌بینی نشده روب. هرو نشود
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بیست و چهارم ـ دستورالعمل‌های ایمنی و بهداشت حرفهای در کارهای راه‌سازی صفحه 734
9-3-9-24
راننده در هنگام هدایت و کار با ماشین باید از هر نوع عمل دور از احتیاط مانند توقف و دور زدن
سریع و ناگهانی، سوار کردن نفر اضافی بر روی ماشین و سرعت غیر مجاز خودداری کند.
10-3-9-24
هرگاه علائم هشدار دهنده »ماشین در حال سرویس است« یا برچسبهای مشابه آن بر روی فرمان یا
کلید ماشین نصب‌شده باشد، نباید موتور را روشن کرد یا کنترلها را حرکت داد.
11-3-9-24
قبل از روشن کردن ماشین در مکانهای سرپوشیده باید اطمینان حاصل شود که سیستم تهویه کار آیی
لازم را دارد. در این مکانها برای خروج دود، لولۀ اگزوز را باید به بیرون از محوطه ارتباط داد.
12-3-9-24
در هنگام پارک کردن، یدک کشیدن، بارگیری و حمل ماشین باید به کتاب راهنمای کارخانه سازنده
مراجعه شود و دستورالعمل آن را به‌طور کامل اجرا نمود.
-9-4 24 ماشینآلات ارتعاشی1
1-4-9-24 کلیات
ابزارهای مرتعش دستی مانند مته چال زنی، ویبراتور و ماشینهای راه‌سازی نظیر غلتک‌های ارتعاشی و
بولدوزر کارکنان را در معرض ارتعاش قرار می‌دهند. ارتعاشات در فرکانسهای کمتر از دو هزار در ثانیه
یک عامل زیان آور شغلی محسوب می‌شوند و می‌توانند آسایش فرد را مختل نمایند، بازده کار را کاهش
دهند و موجب بروز ناراحتیهای گوارشی، عصبی، عروقی و غیره شوند. پیمانکار برای تأمین سلامتی
1. Vibrating Machines
