توضیحات
پایمرد
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بیست و سوم ـ تونل صفحه 665
ممکن است از پیمانکار بخواهد که بعضی از اندازهگیریها را تا بعد از اجرای پوشش دائمی ادامه دهد.
مشخصات و نوع عملیات اندازهگیریها در نقشههای اجرایی نشان دادهشده است. پیمانکار در موقع ارائه
قیمت باید هزینه تهیه، نصب و استفاده از وسایل مذکور را در قیمتهای پیشنهادی منظور نماید.
بهطورکلی موارد زیر باید از طرف پیمانکار رعایت گردد:
1-5-1-23
پیمانکار باید با انتخاب نوع مناسب دستگاههای اندازهگیری، مؤثر بودن حایلبندی پوشش موقت را
مورد تائید قرارداده و از پایداری آن اطمینان حاصل نماید.
2-5-1-23
اندازهگیریها باید تأثیر عملیات اجرایی را روی پوشش موقت مشخص نموده تا در صورت لزوم نسبت
به طرح و اجرای تقویتهای لازم اقدام شود.
3-5-1-23
اندازهگیریها باید انتخاب مناسب دستگاهها و روش اجرایی حفاری را مشخص و مورد تائید قرار دهد.
4-5-1-23
وسایل اندازهگیری باید دارای حساسیت و دقت بالا باشند تا از ابتدا بروز هر نوع تغییر و حرکت را
نشان دهند.
5-5-1-23
امکان قرائت و تفسیر فوری هرگونه تغییرات را فراهم نماید تا از یک طرف آهنگ طبیعی عملیات
اجرایی قطع نشود و از طرف دیگر امکان دخالت سریع فراهم گردد.
پایمرد
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بیست و سوم ـ تونل صفحه 666
6-5-1-23
نتایج اندازهگیری باید باعث بالا رفتن ایمنی تونل در زمان بهرهبرداری و جلوگیری از ریزش جداره
آن در زمان اجرا شود.
7-5-1-23
اندازهگیری همگرایی ازجمله اندازهگیریهای زیادی است که در تونل انجام میگیرد. این اندازهگیری
وسیلهای مؤثر برای کنترل رفتار تونل تلقی میشود. فاصله اندازهگیری همگرایی از 25 الی 100 متر
برحسب جنس زمین قابلتغییر میباشد. اگر به مشکلی موضعی برخورد شود در صورت لزوم از
دستگاههای کششسنج و فشارسنج که در حایلبندی و پوشش تونل نصب میشود استفاده خواهد شد.
اندازهگیریها در ابتدای کار حداقل روزانه و بعداً هفتگی و تدریجاً با تواتر و دوره زمانی بیشتر
انجام میشود. در طول زمان بهرهبرداری از تونل تناوب اندازهگیری سالیانه و یا 2 بار در سال خواهد بود.
8-5-1-23
اندازهگیریهای همگرایی در اوایل کار و نزدیک ورودی و خروجی تونل انجام میشوند تا تغییر شکل
مقطع را در طول زمان نشان دهند. کلیه تغییرات ناشی از دوری از جبهه کار، خزش زمین و واکنش
حایلبندی بهوسیله این اندازهگیریها باید مشخص گردد.
9-5-1-23
آزمایشهای همگرایی، جابهجایی نسبی دو نقطه روی دیوارهای تونل را تعیین میکند. جابهجایی
مطلق دیواره تونل بهوسیله دستگاههای نقشهبرداری انجام گیرد.
10-5-1-23
فشار وارد بر پوشش تونل را بهوسیله جکهای تخت ) فشارسنج ( اندازهگیری میکنند. جاگذاری
دستگاه احتیاج بهدقت زیاد دارد. باید مطمئن شد که تماس کامل بین بدنه تونل و پوشش برقرار
شده است.
پایمرد
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بیست و سوم ـ تونل صفحه 667
11-5-1-23
کنترل تنش در پوشش با روش جک تخت اندازهگیری میگردد. برای این منظور باید صفحات جک
عمیق و محکم کار. گذارده شوند
12-5-1-23
پس از اتمام پروژه باید اندازهگیریها در تونل توسط کارفرما ادامه یافته و علاوه بر آن اندازهگیری از
طریق نقشهبرداری و عکاسی از نیمرخها نیز انجام گیرد.
13-5-1-23
در صورت نیاز، حایلبندی و پوشش موقت تقویت و چنانچه تغییر روش اجرا و ساخت لازم باشد
اعمال گردد.
14-5-1-23
با بررسی اندازهگیریها، رفتار واقعی زمین با فرضیاتی که محاسبات بر مبنای آن انجام گرفته مقایسه
شود.
15-5-1-23
در صورت لزوم تأثیر عملیات اجرایی بر محیط اطراف سازههای جنبی بررسی شده و اقدامات
احتیاطی برحسب نیاز در نظر گرفته. میشود
-2 23 مقررات ویژه و تجهیزات موقت
-2-1 23 مقررات ایمنی و بهداشت
اجرای عملیات تونلسازی در هنگام شب و روزهای تعطیل با موافقت قبلی دستگاه نظارت بلامانع
است. برنامه کار باید قبلاً به دستگاه نظارت تسلیم شود.
پایمرد
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بیست و سوم ـ تونل صفحه 668
کلیه کارکنان داخل تونل باید بهوسیله کلاهخودهای حفاظتی، لباس، ماسک، عینک، چکمه و آنچه
که برای اجرای عملیات در مطمئنترین شرایط لازم است،حفاظت شوند. کلیه مقررات رسمی در این
مورد بایستی اکیداً. رعایت شود
پیمانکار موظف است مقررات ایمنی و اضطراری مناسبی جهت جلوگیری از آتشسوزی، گاز و برق
گرفتگی وضع نموده و تعدادی برانکارد و جعبه کمکهای اولیه در هر مدخل تونل همراه با وسایل نجات و
بهطورکلی برای هر بخش از کار تهیه نماید. جعبه کمکهای اولیه باید به وضوح علامتگذاری شده و
نام اشخاص مسئول و آموزش دیده نیز باید ذکر شود.
یک دستگاه آمبولانس باید همیشه در محل کارگاه حاضر باشد و امکانات لازم نیز جهت شستشوی
افراد و آب سرد و گرم کافی و صابون موردنیاز کارگران تأمین شود. لباسهای حفاظتی و متناسب با
فصول سال برای کارگران الزامی است.
رعایت کلیه ضوابط ایمنی برحسب مورد و به شرح فصل بیست و چهارم این مشخصات شامل
دستورالعملهای ایمنی و بهداشت حرفهای در کارهای راهسازی در جریان عملیات تونلسازی توسط
پیمانکار الزامی است.
-2-2 23 روشنایی موقت
پیمانکار باید یک سیستم روشنایی موقتی را در مدت ساختمان تونل و تا زمانی که سیستم روشنایی
دائمی بکار میافتد، در تونل تأمین نماید. سیستم روشنایی موقت باید نور کافی جهت بازدید و اجرای
عملیات را تولید نماید. برای این منظور یک نیروی برق دو مداری و برق اضطراری لازم میباشد.
پیمانکار باید کلیه احتیاجات لازم را با انجام عایقکاری و حفاظت جهت جلوگیری از برقگرفتگی
به عمل آورد. ولتاژ سیستم نباید از 60 ولت تجاوز نماید. سیمکشی برق در موقع آماده کردن خرجها باید
از سطح تونل برداشته شود و محوطههای خارج و داخل تونل بایستی به حد کافی روشن شود. محوطه
بیرونی کارگاه در صورت نیاز به کار در موقع شب نیز باید بهوسیله نورافکنهای قوی و کافی روشن شود.
علاوه بر کلیات فوق موارد زیر باید توسط پیمانکار رعایت شود.
الف: تمام علائم هشدار دهنده باید دائماً در روشنایی باشند.
پایمرد
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بیست و سوم ـ تونل صفحه 669
ب: از لامپهای مخصوص برای روشنایی استفاده شود.
پ: در محلها یی که امکان نفوذ آب وجود دارد باید از لامپهای دارای محافظ برای جلوگیری از نفوذ آب
استفاده شود.
ت: لامپها بهطور مرتب از گرد و. غبار پاک شود
ث: لامپه یا در محلها ی نصب شوند که احتمال برخورد افراد و ماشینآلات به آنها وجود نداشته باشد.
-2-3 23 تهویه موقت
1-3-2-23 کلیات
هوای کافی در محل کار باعث سلامت، قدرت و توانایی و نهایتاً سرعت در پیشرفت عملیات
میگردد. اگر مقدار اکسیژن هوا از 21 درصد به کمتر از 20 درصد کاهش یابد، سردرد و سستی ظاهر
میشود و توقف طولانی در هوایی که کمتر از 17 درصد اکسیژن دارد منجر به بیهوشی میشود.
بهطورکلی سرعت وزش هوا در داخل تونل 15 متر در دقیقه و حجم هوای لازم برای هر نفر 6 متر
مکعب میباشد و اگر از ماشینهای دیزلی در داخل تونل استفاده شود به ازای هر اسب بخار قدرت موتور،
دو مترمکعب در دقیقه باید هوا اضافه شود.
مقدار هوای موردنیاز به عوامل مختلفی بستگی دارد که موارد زیر از آن: جملهاند
الف: تعداد افرادی که در هر بخش از تونل مشغول کار. میباشند
ب: ماشینآلاتی که در محلهای مختلف تونل مشغول به کار. میباشند
پ: مقدار و نوع مواد منفجرهای که مصرف. میشود
ت: میزان توانایی ذخیره گاز در سنگها و همچنین توانایی آنها برای تولیدکردن گازهای سمی.
ث: سرعت پیشرفت کار
2-3-2-23 روشهای تهویه موقت
تهویه موقت به سه روش میتواند صورت گیرد که باید قبل از شروع عملیات حفاری تونل به تصویب
دستگاه نظارت برسد.