توضیحات
پایمرد
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بيست و دوم ـ ژئوسنتتيکها درراه سازی صفحه 610
-6 22 جداسازی و تثبیت در بستر راه
در عملکرد جداسازی، از ژئوسنتتیکها که عموماً ژئوتکستایل یا ژئوکمپوزیت متشکل از ژئوتکستایل
و ژئوگرید می‌باشند، بین بستر و لایه‌های دانه‌ای جسم راه، استفاده می‌شود. در این حالت ژئوسنتتیک از
نفوذ مصالح دانه‌ای جسم راه به بستر راه یا از حرکت مصالح ریزدانه بستر راه به سمت لایه‌های بالایی
جسم راه و اختلاط آن‌ها، جلوگیری کرده و باعث حفظ عملکرد لایه‌های دانه‌ای اجراشده، می‌شود
) شکل.(11-22 در این شرایط، عملکرد جداسازی برای ژئوتکستایل، عملکرد اصلی محسوب می‌شود.
علاوه بر آن درصورتی‌که بستر راه، سست باشد ) به‌ویژه در شرایط اشباع(، قابلیت تسلیح ژئوسنتتیکها
می‌تواند عملکرد مقاومتی سیستم در مقابل بارگذاری ناشی از ترافیک بخشدرا بهبود. ضمن آنکه در
شرایط مرطوب و اشباع، عملکرد فیلتراسیون و زهکشی نیز قابل حصول. است استفاده از ژئوسنتتیک در
این حالت، مشکلات اجرایی ناشی از بستر سست و اشباع را نیز می‌تواند تا حدودی، کاهش دهد.
به‌طورکلی استفاده از ژئوتکستایل در بستر راه، به‌منظور کاهش مشکلات اجرایی یا افزایش عمر جاده
بوده و بهتر است ضخامت لایه‌های روسازی موردنیاز بارگذاری ترافیک، به دلیل استفاده از ژئوتکستایل
کاهش نیابد. چنانچه از ژئوگرید در زیر لایه‌های دانه‌ای جسم راه استفاده شود، می‌توان با استناد به
محاسبات، کاهش حداقل 10 الی 20 درصدی در ضخامت روسازی در نظر گرفت.
شکل 11 -22 مفهوم عملکرد جداسازی توسط ژئوتکستایل در بستر راه
ژئوتكستايل
بستر سست بستر سست
ضخامت طراحي
پایمرد
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بيست و دوم ـ ژئوسنتتيکها درراه سازی صفحه 611
عملکرد ژئوتکستایل بر اساس شرایط مقاومتی خاک بستر در جدول -5 22 ارائه‌شده است. برای
بسترهای با CBR اشباع بیش از 3 درصد، بندرت از ژئوتکستایلها برای تثبیت بستر، استفاده می‌شود.
جدول -5 22 عملکرد ژئوتکستایل در شرایط مختلف خاک بستر
برای استفاده از ژئوگرید در بستر باید به شرح زیر عمل گردد:
- بیسی آر بستر کمتر از 1 درصد: تثبیت بستر در این شرایط، عملکرد اولیه ژئوسنتتیک محسوب
می‌شود. بدین منظور یک‌لایه ژئوتکستایل نبافته مستقیماً روی بستر ضعیف و یک‌لایه
ژئوگرید دوسویه بر روی آن نصب می‌گردد. ضخامت محاسباتی لایه‌های روسازی در این
شرایط نباید کاهش یابد.
- بیسی آر بستر بین 1 الی 2 درصد: در این شرایط، تثبیت بستر و تسلیح لایه‌های دانه‌ای
روسازی، توأماً حاصل می‌شود. بطوریکه مشابه حالت فوق، یک‌لایه ژئوتکستایل نبافته مستقیماً
روی بستر و یک‌لایه ژئوگرید دوسویه بر روی آن نصب می‌گردد. ضخامت لایه‌های روسازی
در این شرایط و بر اساس محاسبات، قابل کاهش است.
- بیسی آر بستر بین 2 الی 3 درصد: استفاده از ژئوتکستایل در این حالت، در صورت ریزدانه بودن
مصالح بستر، مفید خواهد بود. نصب ژئوگرید نیز عملکرد تسلیح لایه‌های دانه‌ای روسازی را
ارائه خواهد کرد. ضخامت لایه‌های روسازی در این شرایط نیز بر اساس محاسبات، قابل کاهش
است.
- بیسی آر بستر بیش از 3 درصد: استفاده از ژئوگرید در این شرایط به‌منظور تسلیح لایه‌های
دانه‌ای روسازی، با توجیه اقتصادی تمام عمر پروژه انجام می‌گیرد.
پایمرد
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بيست و دوم ـ ژئوسنتتيکها درراه سازی صفحه 612
-6-1 22 انتخاب ژئوسنتتیک
معمولاً تنش‌های وارده به سیستم ژئوتکستایل- بستر در زمان احداث راه، بیش از زمان بهره-
برداری است. ازاین‌رو انتخاب ژئوتکستایل درراه سازی، باید بگونهای انجام شود که تنش‌های پیش-
بینی شده حین احداث. را تحمل نماید جدول -6 22 می‌تواند به‌عنوان راهنما برای انتخاب رده
ژئوتکستایل بر اساس شدت سختی اجرا،. استفاده شود ژئوتکستایل انتخابی باید ازنظر زهکشی و
فیلتراسیون نیز مشخصات موردنیاز را مطابق با جدول ، -7. 22 تأمین کند به‌منظور بهره‌مندی از
عملکرد مطلوب زهکشی و فیلتراسیون، شرایط بخش -4 22 باید رعایت شود.
جدول -6 22 انتخاب رده ژئوتکستایل بر اساس شرایط اجرا در عملکرد جداسازی و تثبیت بستر
.1 اندازه بزرگ‌ترین سنگدانه از نصف ضخامت لایه، بزرگ‌تر نباشد.
.2 برای مسیرهای کم تردد با ترافیک متوسط روزانه کمتر از 200 وسیله نقلیه ).(ADT<200 veh/day
جدول -7 22 مشخصات زهکشی و فیلتراسیون ژئوتکستایل در عملکرد جداسازی و تثبیت بستر
• قابلیت زهکشی ژئوتکستایل، درهرحالت باید بیش از قابلیت زهکشی خاک باشد.
پایمرد
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بيست و دوم ـ ژئوسنتتيکها درراه سازی صفحه 613
مشخصات مهم ژئوگرید که باید در انتخاب آن، مدنظر قرار گیرد عبارت‌اند از: اندازه چشمه‌های
شبکه، نسبت سطح باز به‌کل سطح ظاهری، مدول کششی در کرنش صفر، 2 و 5 درصد، مقاومت
کششی نوار منفرد و عریض، مقاومت کششی محل اتصال نوارها، ضخامت و سختی ژئوگرید.
مشخصات فوق با توجه به شرایط پروژه باید در مشخصات فنی خصوصی قیدشده و در هیچ حالتی
کمتر از مقادیر جدول 8. -22 نباشد
جدول -8 22 مقادیر حداقل مشخصات ژئوگرید دوسویه برای عملکرد تثبیت بستر
در پروژه‌های بزرگ، ژئوتکستایلها و ژئوگریدها باید در قطعات نمونه و تحت شرایط پروژه،
آزمایش شوند. این آزمایش‌های با ماشین‌آلات و روش‌های اجرایی مختلف، انجام می‌شود تا بهترین
روش و شرایط اجرا جهت نصب صحیح ژئوسنتیک، بطوریکه در شرایط اجرا آسیب نبیند، انتخاب
شود.
-6-2 22 نحوه اجرا
- ژئوسنتتیکها نباید به‌منظور اجرای مراحل بعدی کار، بیش از 7 روز ) یک هفته( به‌صورت پهن-
شده و در معرض آسیب‌های محیطی و تابش نور خورشید قرار گیرند.
- قبل از پهن کردن ژئوسنتتیک، بستر طبیعی باید به نحو مناسبی آماده شود. بوتهریشهکنی و -
کنی، برداشت خاک نباتی و تسطیح بستر با خاک‌برداری یا خاک‌ریزی و زدودن محل نصب
ژئوسنتتیک از هرگونه مصالح یا موا ،د اضافی مراحل آماده‌سازی بستر را تشکیل می‌دهد.
1. Wide Width Strip Tensile Strength at 5% Strain
2.Wide Width Strip Ultimate Tensile Strength
پایمرد
متن نشریه 101
مشخصات فني عمومي راه تجدیدنظر دوم
فصل بيست و دوم ـ ژئوسنتتيکها درراه سازی صفحه 614
- نقاط ضعیف و دارای خاک نامناسب در بستر، در مراحل آماده‌سازی باید شناسایی و با خاک
مناسب جایگزین و متراکم گردند.
- ژئوتکستایل باید به‌صورت صاف و بدون چین‌وچروک، مستقیماً بر روی بسترِ آماده‌شده و در
جهت رفت‌وآمد ماشین‌آلات اجرایی، پهن شود. ژئوتکستایل نباید در عرض مقطع راه، کشیده
شود.
- درصورتی‌که ضخامت کل طراحی برای لایه‌های دانه‌ای، کمتر از 35 سانتیمتر باشد، ژئوگرید
مستقیماً بر روی بستر و بعد از ژئوتکستایل پهن می‌شود. در غیر این صورت باید در وسط لایه-
های دانه‌ای پهن گردد.
- ژئوسنتتیکهای مجاور باید همپوشانی داشته و مطابق با جدول ، -9 22 به هم متصل گردند.
جهت همپوشانی‌ها باید مطابق نقشه‌ها و مشخصات باشد. در محل همپوشانی‌ها می‌توان از میخ
یا ب تس های فولادی جهت ثابت نگه‌داشتن لبه‌ها در محل خود استفاده کرد. طول میخ‌ها 25
الی 30 سانتیمتر و فواصل آن‌ها برای درزهای طولی، برابر 15 متر یو برا درزهای عرضی برابر
5/1 متر می‌باشد.
جدول -9 22 مقادیر حداقل همپوشانی
.1 دوخت درز مطابق با بند 5. - -2 22 انجام شود
- عرض طاقه‌ها باید طوری انتخاب شوند که محل درزهای طولی در لبه سواره‌رو یا در محل
انتهای شانه قرار گیرد. از قرار گرفتن درز طولی در زیر چرخ وسایل نقلیه، اجتناب شود.
