5- 3 کلید زنی بار (ريزش بار)

در مواردي كه براي تأمین برق اضطراري از دو يا چند دستگاه موتور ـ ژنراتور به‌صورت موازي استفاده می‌شود بايد تمهيداتي در نظر گرفته شود كه برق اضطراري به بارها صدمه و آسيب وارد نكند.

5 -1-3 هر كليد انتقال بايد داراي ظرفيت اسمي جريان مداوم و قطع براي تمامي كلاس هاي بار موردنظر باشد.

5 -2-3 كليد انتقال بايد بتواند در برابر جريان خطاي موجود در نقطه نصب ايستادگي كند.

5 -3-3 انتقال بارها به برق اضطراري بايد به شرح زير رديف شود:

(1) بارهاي داراي اولويت يكم بايد به محض برقدار شدن شينه اضطراري کلید زنی شود.

(2) هر زمآن‌که يك موتور ـ ژنراتور به شينه متصل می‌شود، بارهاي باقی‌مانده بايد به ترتيب اولويت به آن متصل گردد به‌گونه‌ای كه همه بارهاي اضطراري به شينه مزبور اتصال يابد.

(3) سيستم بايد به‌گونه‌ای طراحي شود كه، در صورت قطع يك يا چند موتور ـژنراتور، بارها به‌طور خودكار كاهش يابد، به‌طوری‌که به ترتيب بارهاي داراي كمترين اولويت ابتدا قطع‌شده و آخرين بار تحت تأثیر بار داراي بالاترين اولويت باشد.

5- 4 كليدهاي كنارگذر ـ جداساز

5 -1-4 كنارگذر نمودن و جداسازي كليدهاي انتقال ـ كليدهاي كنارگذر و جداساز براي كنارگذر و جدا نمودن كليد انتقال می‌تواند مورداستفاده قرارگرفته و بايد برابر بندهاي،5-4-2 و 5-4-3 4-4-5 انتخاب و نصب شود.

5 -2-4 نرخبندي كليدهاي كنار گذر ـ جداساز ـ این‌گونه كليدها بايد داراي نرخ جريان مداوم و سازگار با كليد انتقال مربوط باشد.

5 -3-4 طبقه‌بندی كليدهاي كنارگذر ـ جداساز: كليدهاي كنار گذر ـ جداساز مورداستفاده در سرویس‌های برق اضطراري بايد به‌طور كامل در كارخانه سوار شده و مورد آزمون قرار گيرد.

5 -4-4 راهبري ـ با كليد انتقال در شرايط جدا يا قطع‌شده، كليد كنارگذر ـ جداساز بايد به‌گونه‌ای طراحی‌شده باشد كه بتواند به‌عنوآن‌یک كليد انتقال غير خودكار مستقل عمل نموده و اجازه دهد بار به هرکدام از منابع نيرو اتصال يابد.

5 -5-4 اتصال مجدد كليد انتقال ـ اتصال مجدد كليد انتقال بايد ظرف مدتي كه از حداكثر زمان تعیین‌شده برحسب ثانيه، در سيستم موردنظر تجاوز ننمايد، امکان‌پذیر باشد.

5- 5 حفاظت

5 -1-5 كليات ـ وسايل حفاظتي اضافه جريان مورداستفاده براي سیستم‌های برق اضطراري و پشتيبان بايد به‌گونه‌ای هماهنگ شود كه هنگام وقوع اتصال كوتاه، قطع مدار در شرايط انتخابي بهينه صورت گيرد.

5 -2-5 جريان اتصال كوتاه ـ حداكثر جريان اتصال كوتاه مدار بايد براي هر دو منبع نيرو ارزيابي شود تا شرط هماهنگي فوق محقق شود.

5 -3-5 نرخ‌بندی وسيله حفاظت در برابر اضافه جريان ـ وسيله حفاظت در برابر اضافه جريان بايد داراي نرخ قطع جريان برابر يا بیش‌ازحداكثر جريان اتصال كوتاه موجود در محل استقرار آن باشد.

5 -4-5 قابليت دسترسي ـ دسترسي به لوازم حفاظت اضافه جريان در مدارهاي برق اضطراري و پشتيبان بايد فقط توسط افراد مجاز امکان‌پذیر باشد.

6 نصب و شرايط محيطي

1-6 كليات

1-1-6 در اين مبحث حداقل الزامات و ملاحظات لازم در زمينه اصول و روش‌های نصب و شرايط محيطي كه بر عملكرد سيستم تغذيه برق اضطراري مؤثر است مانند موارد زير، موردبررسی قرار می‌گیرد:

(1) موقعيت جغرافيايي

(2) نوع ساختمان

(3) طبقه‌بندی تصرف

(4) خطر محتوي

2-1-6 به حداقل رساندن احتمال خرابي تجهيزات يا ك ابلها در سيستم تغذيه برق اضطراري بايد ازجمله ملاحظات طراحي در نظر گرفته شود تا احتمال قطع تغذيه به بار به حداقل كاهش يابد.

3-1-6 تجهيزات سيستم تغذيه برق اضطراري بايد متناسب با نيازهاي كاربر و با توجه به موارد زير نصب شود:

(1) موارد مندرج در اين پيوست

(2) مشخصات ارائه‌شده توسط سازنده

(3) رعايت مقررات مقامات صلاحيتدار

4-1-6 تجهيزات مورداستفاده براي سطوح مختلف سرویس‌های مندرج در اين پيوست بايد متناسب با مورد مصرف طراحي و سوار شده باشد (به بند 4-3 نگاه كنيد).

5-1-6 در هنگام قطع برق عادي، سيستم برق اضطراري ممكن است برق بارهـاي انتخابي ديگر را نيز تأمین

كند مشروط بر این‌که داراي ظرفيت كافي بـوده و يـا مجهز بـه سيستم خودكـار انتخاب و ريـزش بـار (load pickup ξ load shedding) باشد به‌گونه‌ای كه اولويت بارها به ترتيب به شرح 1() بارهاي سطح يك

2() بارهاي سطح دو 3() بارهاي انتخابي، رعايت شود. در مواردي كه برق عادي جريان دارد نيز می‌توان از نيروي برق اضطراري براي مواردي همچون كاهش مصرف در اوج بار (peak load shaving)، كنترل ولتاژ داخلي، يا توليد هم‌زمان برق و گرما (cogeneration) استفاده نمود.

2-6 محل نصب

2-6 -1 منبع نيروي برق اضطراري (EPS) براي تأسیسات سطح يك بايد در اتاق جداگانه نصب شود. نصب تجهيزات سيستم تغذيه نيروي اضطراري (EPSS) نيز در اين اتاق مجاز است.

2-6 -1-1 اتاق مزبور بايد داراي حداقل دو ساعت نرخ مقاومت حريق باشد. در مواردي كه اين محل در خارج از ساختمان در نظر گرفته می‌شود بايد در برابر ورود برف و باران و سرعت باد تعیین‌شده توسط آیین‌نامه‌هاي محلي مقاوم باشد.

2-6 -2-1 اتاق منبع نيروي برق اضطراري نبايد براي استقرار هيچ يك از دستگاه‌های ديگر مورداستفاده قرار گيرد.

2-6 -2 تجهيزات سيستم تغذيه برق اضطراري سطح يك نبايد با دستگاه‌های سيستم برق عادي با ولتاژ بيش از 150 ولت نسبت به زمين و جريان برابر يا بيش از 1000 آمپر در يك اتاق نصب شود.

2-6 -3 اتاق‌ها، سرپناه ها، يا ساختمان‌های جداگانهاي كه تجهيزات برق اضطراري (EPSS) سطح يك و دو در آن نصب می‌شود بايد به‌گونه‌ای طراحي و استقرار يابد كه صدمات و آسيبهاي ناشي از طغيان آب به‌ویژه در موارد زير، به حداقل برسد:

(1) طغيان آب ناشي از مبارزه با حريق

(2) بالا آمدن فاضلاب

(3) حوادث و رويدادهاي مشابه

2-6 -4 به حداقل رساندن احتمال خسارت ناشي از قطع سيستم تغذيه برق اضطراري بايد از ملاحظات طراحي در نظر گرفته شود.

2-6 -5 تجهيزات برق اضطراري بايد در محلي نصب شود كه به سهولت در دسترس قرار گيرد و فاصله دورترين نقطه دسترسي از ريل لغزنده براي بازرسي، تعمير، نگهداري، تميزكاري، يا جايگزيني قطعات بايد حداكثر 9/0 متر در نظر گرفته شود. اين الزام واحدهاي خارج از ساختمان را شامل نمی‌شود.

2-6 -6 ملاحظات طراحي بايد اثر خرابي يك مولد انرژي را بر تداوم عملكرد ساير واحدها به حداقل برساند.

3-6 روشنايي

1-3-6 سيستم روشنايي اضطراري محل استقرار تجهيزات مولد در تأسیسات سطح يك و سطح دو بايد از منبع برق اضطراري مجهز به باتري تأمین شود. در مواردي كه واحدهاي برق اضطراري در محفظههاي بدون راهرو خارج ساختمان استقرار دارد، اين الزام وجود نخواهد داشت.

2-3-6 سيستم شارژ كننده روشنايي اضطراري و روشنايي عادي اتاق تجهيزات برق اضطراري بايد از طرف بار كليد انتقال تغذيه شود.

3-3-6 شدت روشنايي اتاق تجهيزات برق اضطراري براي تأسیسات سطح يك بايد 3/32 لوكس 3(فوت ـ كاندل) در نظر گرفته شود، مگر این‌که مقامات صلاحيتدار مقدار ديگري تعيين نموده باشند.

4-6 نصب

1-4-6 مولدهاي اترژي گردان بايد بر روي فونداسيون صلب نصب سود تا از فرو نشستن لوله‌های سوخت، روغن و اگزوز و نشت از محل اتصالات جلوگيري شود.

1-1-4-6 این‌گونه فونداسيون ها يا پايه هاي ساختاري بايد حداقل 150 ميليمتر بلند تر از سطح كف احداث شود به‌گونه‌ای كه تخليه روغن موتور و نگهداري دستگاه به سهولت انجام شود.

2-4-6 اندازه و نوع فونداسيون بايد برابر مشخصات و توصیه‌هاي ارائه‌شده توسط سازنده مولد صورت گيرد.

3-4-6 در موارد لازم به‌منظور جلوگيري از انتقال لرزش در هنگام كار دستگاه، فونداسيون بايد مستقل از كف يا فونداسيونهاي ديگر، يا هر دو، برابر توصیه‌هاي سازنده و روش‌های مهندسي سازه‌ای پذيرفته شده ساخته شود.

4-4-6 مولد برق اضطراري بايد بر روي پايه لغزنده فلزي ساخته‌شدهاي كه مانع از آسيب ديدن آن شود، سوار گردد.

اين پايه پس از نصب در هنگام كار دستگاه هم ترازي آن رانگهداري می‌کند.

5-6 لرزه‌گیر

مولد برق اضطراري بايد مجهز به لر زهگيرهاي مناسب برابر توصیه‌های سازنده مولد باشد كه بين دستگاه گردنده و پايه آن و يا بين پايه لغزنده و فونداسيون يا پايه انرسي نصب شود.

6-6 نوفه يا نويز

طراحي بايد با در نظر گرفتن ضوابط و مقررات كنترل نوفه صورت گيرد.

7-6 دما، سرما و تهويه

7-6 -1 با كاركرد مولد در حد نرخ بار آن، جريان تهويه هوا بايد به‌گونه‌ای باشد كه حداكثر دماي اتاق تجهيزات را در حدود حداكثر حرارت محيطي لازم كه توسط سازنده معين شده محدود سازد.

7-6 -1-1 در این‌گونه موارد توجه بايد معطوف به‌تمامی دماي منتشره در اتاق تجهيزات، ازجمله دستگاه مولد انرژي، لوله‌های اگزوز عايق دار و بدون عايق و ديگر تجهيزات حرارت زا باشد.

7-6 -2 هواي موردنیاز براي احتراق تجهيزات برق اضطراري نيز بايد تأمین شود.

7-6 -1-2 در مواردي كه از سيستم تغذيه برق اضطراري سطح يك استفاده می‌شود، تهويه هواي موتور ـ ژنراتور اضطراري بايد مستقیماً از بازشو ديوار خارجي ساختمان يا توسط سيستم انتقال هواي خارج از ساختمان با نرخ مقاومت حريق دو ساعت تأمین شود.

7-6 -2-2 تخليه هواي اتاق موتور ـ ژنراتور سیستم‌های سطح يك نيز بايد يا مستقیماً به خارج ساختمان هدايت شده و يا توسط سيستم انتقال هوا با نرخ مقاومت حريق دو ساعت صورت گيرد.

7-6 -3-2 استفاده از دمپرهاي حريق، پنجره يا ديگر وسايل خود بستهشو در مسير كانالهاي هواي ورودي يا خروجي تجهيزات برق اضطراري سیستم‌های سطح يك مجاز نخواهد بود.

7-6 -3 تغذيه هواي تهويه بايد از بيرون يا از منبعي در خارج ساختمان توسط يك بازشو ديوار خارجي، يا از منبعي خارج از ساختمان توسط يك سيستم انتقال هواي داراي دو ساعت نرخ حريق صورت گيرد.

7-6 -4 تغذيه و تخليه هواي لازم براي رادياتور سيستم خنک‌کننده مولد برق اضطراري هنگام كار در بار اسمي بايد تأمین شود.

7-6 -1-4 تغذيه و تخليه هواي لازم براي سيستم خنک‌کننده مولد برق اضطراري بايد در كانال تخليه خروجي رادياتور داراي حداكثر 125 پاسكال 5(/0 اينچ ستون آب) محدوديت فشار استاتيك باشد.

7-6 -2-4 تخليه هواي خنک‌کننده رادياتور بايد توسط كانال يا يك سيستم انتقال هوا با نرخ مقاومت حريق دو ساعت به خارج ساختمان هدايت شود.

7-6 -5 دامپرهاي موتوردار بايد توسط فنر باز شده و به‌وسیله موتور بسته شود. دامپرهاي حريق، پنجره يا ديگر وسايل خود بسته شو در مسير كانال هاي هواي ورودي يا خروجي تجهيزات برق اضطراري سیستم‌های سطح يك مجاز نخواهد بود.

7-6 -6 دماي هواي محيطي در اتاق مولد گردان برق اضطراري در داخل يا واقع در خارج ساختمان براي سیستم‌های سطح يك نبايد كمتر از 5/4 درجه سانتی‌گراد باشد.

7-6 -7 دستگاه‌های مستقر در خارج ساختمان ازنظر شرايط دمايي بايد برابر بند 3-4 نگهداري شود.

7-6 -8 در طراحي سیستم‌های گرمايش، سرمايش و تهويه براي اتاق تجهيزات برق اضطراري موارد زير (كه به آن‌ها نيز محدود نمی‌شود) بايد موردتوجه قرار گيرد:

(1) دما

(2) سرما

(3) غبار

(4) رطوبت

(5) تجمع برف و يخ در اطراف اتاق

(6) دودكش

(7) فن رادياتور دور

(8) بادهاي متداول كه در برابر فن هواي تخليه رادياتور ميوزد.