2-4 مولدهاي انرژي ـ كليات

1-2-4 مولدهاي انرژي صرفاً شامل ژنراتورها با تجهيزات گردان اوليه به شرح زير خواهد بود:

(1) موتورهاي چهار هنگامه (otto cycle)

(2) موتورهاي ديزل

(3) توربین‌های گازي

2-2-4 مدل اوليه نمونه (prototype) تجهيزات گردان مشتمل بر لوازم حداقلي زير بايد مورد آزمون راهبري و نيروي خروجي قرار گيرد.

(1) دينام شارژ باتري

(2) پمپ آب (واتر پمپ)

(3) فن رادياتور براي واحدهاي داراي رادياتور يا خنك کننده‌های روغني

(4) پمپ و فيلتر سوخت

(5) فيلتر هوا

(6) انبار اگزوز يا شبيه ساز محدوديت حداكثر فشار اگزوز توصیه‌شده توسط سازنده محرك اوليه

3-2-4 نمونه مولد انرژي همراه با لوازم و کنترل‌های مربوط به آن بايد در برابر اختلالات عادي و غیرعادی در زير بار مورد آزمون قرار گيرد.

4-2-4 مولدهاي انرژي مورداستفاده براي سیستم‌های سطح يك بايد در شرايط زير طراحي، سوار شده و مورد آزمون قرار گيرد:

(1) اتصال كوتاه مدار

(2) ضريه يا موج بار هنگام راه‌اندازی موتور

(3) راهبري آسانسور

(4) کنترل‌کننده‌های ركتيفايرهاي سيليكوني

(5) دستگاه‌های اشعه ايكس

(6) اضافه سرعت، اضافه دما، يا اضافه‌بار

(7) شرايط محيطي غیرعادی

5-2-4 در مواردي كه محرك اوليه براي كاربردهاي سطح يك استفاده می‌شود نبايد هیچ‌گونه بار مكانيكي ديگري جز ژنراتور و لوازم آن را بگرداند.

3-4 مولدهاي انرژي ـ دما

1-3-4 سيستم برق اضطراري بايد به گونه‌ای گرم نگهداري شود كه دماي آب در ژاكت موتور و باتري در حد تعیین‌شده توسط سازنده و براي راه‌اندازی سرد و پذيرش نوع بار موردنظر باشد.

2-3-4 كليـه گرمکن‌هاي محـرك اوليه بايـد هنگام كـار محرك مزبـور غیرفعال شود (بـراي توربین‌های احتراقـي به بند 6- 6-7 نگاه كنيد).

1-2-3-4 در محرك هاي اوليه كه با هوا خنك می‌شود، استفاده از يك گرمكني كه روغن را در دماي تعیین‌شده توسط سازنده نگهداري می‌کند مجاز است.

3-3-4 ضد يخ مورداستفاده بايد برابر توصیه‌هاي سازنده باشد.

4-3-4 استفاده از لوازم راه‌اندازی كه با اتر (Ether) كار می‌کند مجاز نخواهد بود.

4-4 مولد هاي انرژي ـ ظرفيت

مولدهاي انرژي بايد ظرفيت و شرايط پاسخ و تحمل بار لازم در زمان تعیین‌شده در جدول 1-3 (ب) را، پس از قطعي برق اوليه دارا باشد.

5-4 مولدهاي انرژي ـ منابع سوخت

1-5-4 منابع سوخت مشخص‌شده دربندهای 1-1-4 (1) و 1-1-4 (2) براي مولدهاي انرژي موردنظر براي سطح يك نبايد براي مقاصد ديگر استفاده شود (براي الزامات سيستم سوخت، به بند 9-6 نگاه كنيد).

1-1-5-4 منابع سوخت بسته (منابعي كه در اتاق جداگانه نگهداري می‌شود) را می‌توان، درصورتی‌که همواره مقدار سوخت لازم براي برق اضطراري را تضمين كند، براي تغذيه ساير دستگاه‌ها مورداستفاده قرارداد.

2-1-5-4 سیستم‌های گازي LP بايد داراي تغذيه سوخت اختصاصي باشد.

2-5-4 يك كليد نشان‌دهنده حد پايين سوخت بايد در منابع سوخت اصلي، كه از منابع انرژي مندرج دربندهای

1-1-4 (1) و 1-1-4 (2) استفاده می‌کند، تعبيه شود به‌گونه‌ای كه هنگام وجود حداقل سوخت لازم براي بار كامل مندرج در جدول 1-3 (الف) (كلاس مربوط) در منبع اصلي آگاهي حاصل شود.

3-5-4 منبع اصلي سوخت بايد داراي ظرفيت حداقل 133 درصد مقدار حد پايين مندرج دربند 5-4- 2 يا آنچه در جدول 1-3 (الف) (كلاس مربوط) ذکرشده باشد.

6-4 تجهيزات گردان

1-6-4 محرك هاي اوليه و لوازم مربوط، به‌استثنای موارد ذکرشده در اين پيوست بايد با ضوابط و معيارهاي مندرج در استاندارد NFPA 37 مطابقت داشته باشد.

2-6-4 عوامل كاهش نرخ قدرت محرك اوليه همچون ارتفاع، حرارت محيطي، محتواي انرژي سوخت و شرايط سايت بايد براي تعيين توانايي پاسخ بار متصله برابر توصیه‌هاي سازنده در نظر گرفته شود.

3-6-4 لوازم محرك اوليه

1-3-6-4 گاورنرهاي مورداستفاده بايد داراي پهناي باند لازم براي فركانس بار ثابت موردنظر باشد.

1-1-3-6-4 افت يا تغيير فركانس (frequency droop) در شرايط بار و بی‌باری بايد در طيف بار باشد.

2-1-3-6-4 افت فركانس (dip) در كاربردهايي كه بار كامل در يك گام اعمال می‌شود نبايد خارج از طيف بار بوده و برابر الزامات بار به شرايط بار ثابت بازگردد.

2-3-6-4 تغذيه كليه شيرهاي برقي مورداستفاده در خط سوخت و خطوط سيستم خنک‌کننده بايد از برق باتري تأمین شود. این‌گونه شيرها را بايد بتوان به‌صورت دستي نيز به كار انداخت و يا این‌که داراي شير كنار گذر باشد.

4-6-3-2-1 شيركنارگذر بايد قابل‌مشاهده بوده و در دسترس قرار داشته باشد.

4-6-3-2-2 شيركنارگذر سوخت بايد جدا از شير موارد اضطراري باشد.

3-3-6-4 محرك اوليه بايد مجهز به لوازم زير باشد:

 درجه نشان‌دهنده فشار روغن. موتورهاي داراي سيستم روغنكاري پاششي (splash lubrication) به اين وسيله نياز نخواهد داشت. (1)

 درجه نماي دما براي نشان دادن حرارت ماده خنک‌کننده. موتورهايي كه با هوا خنك می‌شود به اين درجه نياز ندارند. (2)

 زمان سنج براي نمايش مجموع زمان كار موتور (3)

 كنتور اندازه‌گیری شارژ باتري براي نمايش عملكرد وسايل شارژ باتري محرك اوليه (4)

 ابزار دقيق ديگر بنا بر توصيه يا ارائه سازنده محرك اوليه براي نگهداري آن (5)

4-3-6-4 ابزار دقيق مندرج دربندهای 1() تا 4() فوق بايد بر روي يك پانل بسته در جوار يا بر روي مولد انرژي، در جايي نصب شود كه به سهولت در معرض ديد كاركنان نگهداري قرار گيرد. پانل مزبور درصورتی‌که روي مولد انرژي نصب شود بايد بر روي لوازم ضد شوك و لرزش قرارداده شود.

5-3-6-4 كليه سیم‌کشی اتصالات پانل كنترل بايد مهار شده و يا به نحو انعطافپذيري مسدود شده و محكم بر روي محرك اوليه نصب شود تا از ساييده شدن و لرزش در امان بماند (براي الزامات پانل كنترل به بند 5-6-4 نگاه كنيد).

6-3-6-4 دستگاه ژنراتور بايد توسط محرك اوليه گردانده شده و مجهز به يك شارژر باتري يكپارچه و رگولاتور ولتاژ بوده و بتواند واحد باتري را همواره به‌صورت کاملاً شارژ شده و آماده راه‌اندازی نگهدارد.

1-6-3-6-4 در مواردي كه شارژر خودكار باتري مجهز به نرخ بالا ـ پايين بوده و بتواند باتري راه‌اندازی را کاملاً شارژ نموده و در شرايط راه‌اندازی نگهدارد شارژر جداگانه اي كه توسط محرك اوليه گردانده شود مورد لزوم نخواهد بود.

4-6-4 تجهيزات راه‌اندازی محرك اوليه

1-4-6-4 سیستم‌های راه انداري ـ راه‌اندازی بايد با استفاده از يك راه‌انداز الكتريكي يا يك سيستم راه‌اندازی ذخيره انرژي انجام شود.

4-6-4 -1-1 سیستم‌های راه‌اندازی الكتريكي بايد با استفاده از يك سیم‌پیچ (solenoid) با گردش مثبت راه‌انداز موتور را درگير نموده و محرك اوليه را براي مدت مشخص‌شده دربند 2-4-6-4 بدون اضافه دما، در سرعت حداقل برابر با آنچه توسط سازنده محرك اوليه توصیه‌شده و در كمترين حرارت محيطي پیش‌بینی‌شده در محل نصب، به گردش در آورد.

4-6-4 -2-1 ساير انواع سیستم‌های راه‌اندازی ذخيره انرژي (جز راه‌اندازهای پايروتكنيك) (pyrotechnic) در صورت توصيه سازنده محرك اوليه و تصويب دستگاه نظارت با توجه به موارد زير مجاز خواهد بود:

(1) در مواردي كه دو سيكل كامل هندل زني بدون تجديد انرژي ذخیره‌شده صورت گيرد.

(2) در مواردي كه يك دستگاه خودكار ترميم انرژي از منبع اضطراري ذخيره انرژي تدارك شده باشد.

(3) در مواردي كه سيستم ذخيره انرژي داراي ظرفيت هندل زني مندرج دربند 1-2-4-6-4 را داشته باشد.

(4) در مواردي كه سيستم ذخيره انرژي داراي طرفيت راه‌اندازی سياه را علاوه بر قابليت تخليه عادي داشته باشد.

2-4-6-4 محرك اوليه اتو (otto) يا ديزل ـ در محركهاي اوليه آتو يا ديزل نوع و مدت سيكل هندل زني بايد به شرح جدول 6-4- 2-4 باشد.

جدول 4 -6 -4 -2: الزامات تجهيزات راه‌اندازی

 سطح دو سطح يك الزامات تجهيزات راه‌اندازی

 X X واحد باتري (الف)

 NA X گواهي باتري (ب)

 O O يا X سيكل هندل زني (پ)

75 ثانيه

45 ثانيه

75 ثانيه

45 ثانيه محدوديت زمان هندل زني سيكل هندل زني (سه سيكل) هندل زني مداوم (ت)

 X

 X

 X X

 X

 X شارژ باتري نوع شناور

1- آمپرمتر dc

2- ولت‌متر dc (ث)

 36 ساعت 24 ساعت زمان شارژ مجدد (ج)

 X X (ح) كنتاكت هاي آلارم پايين بودن ولتاژ باتري

X: ضروري O: اختياري NA: بي مورد

4-6-4 -1-2 يك سيكل كامل هندل زني يا استارت بايد تقریباً 15 ثانيه به طول انجاميده و متعاقباً 15 ثانيه زمان استراحت داشته باشد. با شروع كار موتور، استارت بيشتر ميسر نخواهد بود.

4-6-4 -2-2 دو وسيله ختم هندل زني بايد استفاده شود به‌گونه‌ای كه يكي به‌عنوان پشتيبان ديگري عمل نموده و از درگيري ناخواسته راه‌انداز جلوگيري شود.

4-6-4 -3-2 در محركهاي اوليه آتو و ديزل باقدرت 15 كيلووات و كمتر استفاده از روش تداوم استارت مجاز خواهد

بود.

3-4-6-4 شمار باتری‌ها ـ هر محرك اوليه بايد مجهز به هر دو مورد زير باشد:

(1) واحدهاي باتري ذخیره‌ای به شرح جدول 2-4-6-4

(2) يك راك يا قفسه براي هر باتري يا وحد باتري

4-4-6-4 ظرفيت باتری‌ها ـ هر واحد باتري بايد داراي ظرفيت لازم براي حفظ سرعت هندل زني در دوره مشخص‌شده دربند ت از جدول 6-4- 2-4 باشد.

5-4-6-4 نوع باتري ـ باتري مورداستفاده بايد از انواع نيكل ـ كادميم يا اسيد ـ سرب باشد.

4-6-4 -5 -1 باتری‌های اسيد ـ سربي در صورت تر بودن بايد شارژ شده باشد. باتری‌هایي كه از اسيد خالي بوده و خشك باشد يا به‌صورت خشك شارژ شده باشد نيز مجاز خواهد بود.

4-6-4 -5 -2 باتری‌های نيكل ـ كادميم منفذ دار مورداستفاده بايد پرشده و شارژ شده بوده و مجهز به دريچه تنظيم الاكلنگي و شعله گير باشد.

4-6-4 -5 -3 سازنده بايد دستورالعمل‌های لازم براي نصب، راهبري و نگهداري باتری‌ها را ارائه داده و براي باتری‌هایي كه به‌صورت خشك حمل می‌شود دستورالعمل تركيبي الكتروليت را نيز تسليم نمايد.

4-6-4 -5 -4 باتری‌ها نبايد تا زماني كه دستگاه شارژر مستقر و آماده بهره‌برداری شود، نصب گردد.

4-6-4 -5 -5 كليه باتری‌های مورداستفاده بايد براي كاربرد موردنظر طراحی‌شده و ویژگی‌های عملكردي و قابليت اطمينان مورد قبول دستگاه نظارت را كسب نمايد.

4-6-4 -5 -6 باتری‌ها بايد برابر دستورالعمل‌های سازنده آن آماده بهره‌برداری شود.

6-4-6-4 شارژر باتري خوكار ـ علاوه بر شارژر محرك اوليه (ماشين يا موتور) مندرج دربند 4- 6- 1-6-3، يك (يا چند) شارژر به شرح جدول 2-4-6-4 بايد براي شارژ مجدد يا نگهداري شارژ، يا هر دو، بر روي باتري راه‌اندازی يا كنترل، يا هر دو، تدارك شود.

7-4-6-4 كليه شارژها بايد شامل ویژگی‌های زير بوده و عمل شارژ را بدون هر نوع عمل دستي انجام دهد (يعني بدون استفاده از كليد دستي يا تعويض محل اتصال).

(1) شارژر در ولتاژ اسمي بايد بتواند انرژي لازم را به باتري کاملاً خالي بدون آسيب به آن تغذيه كند.

(2) شارژر بايد بتواند باتري کاملاً خالي را به 100٪ آمپرساعت اسمي آن در مدت‌زمان مشخص‌شده دربند ج جدول 2-4-6-4 برساند.

(3) وسايل اندازه‌گیری مندرج دربند ث از جدول 2-4-6-4 بايد داراي دقت 5 درصد طيف آن باشد.

(4) شارژر بايد به شرح زير به‌طور دائمی علامت گذاري شود:

(الف) طيف مجاز ظرفيت واحد باتري

(ب) جريان و ولتاژ خروجي اسمي

(پ) اطلاعات كافي در مورد نوع باتري براي جايگزيني

(5) خروجي و عملكرد شارژر باتري بايد با نوع باتری‌های موردنظر سازگار باشد.