9- 6 بررسي انواع خرابي ها (عيوب قابل پیش‌بینی)

در طراحي سیستم‌های برق پشتيبان طراح بايد موارد قابل پیش‌بینی مانند سؤالات زير را بررسي نمايد:

- آيا برق پمپ انتقال سوخت توسط ديزل ژنراتور تأمین می‌شود؟

- آيا آتش‌سوزی در يك رايزر باعث از دست رفتن برق عادي و اضطراري می‌شود؟

- آيا قطع برق باعث می‌شود كه يك كامپيوتر درمجموعه از نو شروع به كار نمايد (reboot)؟

- آيا سيستم هنگام بازگشت برق عادي به‌درستی پاسخ می‌دهد؟

- آيا حفاظت ر لهاي براي پاسخ به شرايط غیرعادی موردبررسی قرارگرفته است؟ بررسي موارد مشابه ديگر نيز به طراح و كاربر سيستم توصيه می‌شود.

9- 7 آگاهي مديريتي

هيچ يك از مطالب زير بدون حمايت مديريت دستگاه يا كارخانه موردنظر قابل حصول نخواهد بود. اين حمايت براي راهبري قابل‌اطمینان حياتي است.

چالش برانگيزترين تكليف كاربر يا مجري آگاه نمودن مديريت از هزينه سيستم برق پشتيبان است. كاربر موظف است كه ضمن كار با مديريت، بودجه واقع‌بینانه راهبري و انتظارات از آن را مطرح نمايد. بودجه و هداف آن بايد با هزينه نهايي قطع برق مقايسه شود. مديريت و كاربر بايد انتظارات و بودجههاي واقع‌بینانه را در اختيار يكديگر قرار دهند. ثبت اطلاعات نگهداري در اين زمينه اهميت حياتي دارد. (براي جزييات بيشتر به بند 95- ث مراجعه شود). اين اطلاعات پايه برآورد هزين ههاي دقيق آينده می‌شود و اقلامي كه بيشترين هزينه نگهداري را مصرف می‌کند و بايد تعويض شود، مشخص می‌گردد.

كاربرد تحليل اقتصاد مهندسي استاندارد براي بودجهبندي هنگامي به سهولت قابل حصول است كه اطلاعات دقيق هزینه‌ها وجود داشته باشد. اطلاعات اختلالات و قطعی‌های برق و هزینه‌های اجتناب شده به علت موجود بودن برق پشتيبان نيز در اين فرآيند بسيار ارزشمند است.

پيوست الف

گرو بندي انواع تصرف بر اساس ميزان مخاطره براي انسان (استاندارد ASCE /SEI 7) در طراحي هر نوع ساختمان ازجمله مواري كـه بايد موردتوجه قرار گيرد تعيين نوع تصرف آن است. بر اساس استاندارد ASCE انواع بناها بر اساس ميزان مخاطره براي انسان به چهار گروه به شرح زير طبقه‌بندی شده است كه ممكن است مبنايي براي تعيين نوع برق اضطراري و پشتيبان موردنیاز براي آن قرار گيرد:

گروه يك: ساختمان‌هایی كه در صورت فروريزي مخاطره كمي براي زندگي انسان دارد. این‌گونه بناها شامل تصرف‌هایی است كه انسان در آن زندگي نمی‌کند، يا فقط زمان خيلي كوتاهي در آن حضور پيدا می‌کند، طول زماني كه مثلاً فقط چيزي انبار شود يا به دام‌ها سر زده شود. نمونه‌هایي از این‌گونه موارد در تسهيلات كشاورزي و برخي مکان‌های موقتي يا انبارهاي كوچك وجود دارد.

گروه دو: ساختمان‌هایی كه معمولاً بيش از همه استفاده‌شده و به غير از گروه هاي يك، سه و چهار را شامل می‌شود.

ساختمان‌هاي يك و دو خانواري نوعاً گروه دو محسوب می‌شود. همچنين ساختمان‌هایی كه محتوي مواد خطرزا است درصورتی‌که بتوان به مقامات ذي ربط اثبات نمود كه براي عامه مردم ايجاد خطري نمی‌کند در اين گروه طبقه‌بندی می‌شود.

گروه سه: ساختماني هايي را شامل می‌شود كه در صورت فروريزي خطر قابل‌توجهي براي زندگي انسان به وجود ميآورد.

این‌گونه ساختمان‌ها شامل مواردي است كه در آن بيش از 300 نفر اجتماع می‌کنند، بناهايي كه روزانه در آن بيش از 150 نفر نگهداري می‌شود، مدارس با ظرفيت بيش از 250 نفر، دانشكده ها يا ساختمان‌های آموزش بزرگسالان با گنجايس بيش از 500 نفر، بناهاي درماني با ظرفيت 50 نفر يا بيشتر بيمار ساكن (تسهيلات درماني بدون اورژانس و جراحي)، زندانها و بازداشتگاهها، نيروگاه ها و دذيگر بناهاي عمومي كه در گروه چهار قرار ندارند. همچنين ساختمانهايي كه حاوي مواد خطرزا مانند سوخت، مواد شيميايي خطرزا، مواد يا پسماند انفجار آميز می‌باشد و ممكن است در صورت رها شدن سلامت عموم را به مخاطره اندازد، ازجمله گروه سه محسوب می‌شود.

گروه چهار: ساختمان‌هاي حياتي و ضروري است كه از آن جمله بیمارستان‌ها و ديگر بناهاي درماني كه در آن اعمال جراحي و يا درمانهاي اضطراري صورت می‌گیرد، منابع آب و تجهيزات مرتبط به آن، بناهاي آتش‌نشانی و امداد و نجات، ایستگاه‌های پليس، پناهگاهها و مانند آن می‌باشد. اصولاً هر ساختماني كه براي امور اضطراري يا دفاعي استفاده می‌شود در اين گروه قرار می‌گیرد. همچنين، ساختمانهايي كه مواد بسيار خطرناك به مقدار تعیین‌شده توسط مقامات مربوط در آن وجود دارد نيز در اين گروه قرار دارد.

پيوست ب

استاندارد سیستم‌های تغذيه نيروي برق اضطراري و پشتيبان (بر اساس استاندارد NFPA 110) 1 كليات

1-1 دامنه پوشش

الزامات عملكرد سیستم‌های نيروي برق اضطراري و پشتيبان مورد لزوم براي بارهاي الكتريكي ساختمان و تأسیسات، در صورت قطع برق اوليه، به شرح زير:

1-1-1 سیستم‌های نيرو شامل منابع نيرو، تجهيزات انتقال، کنترل‌ها، تجهيزات نظارتي و تمامي تجهيزات الكتريكي و مكانيكي موردنیاز براي تغذيه نيروي برق به ترمينالهاي بار دستگاه‌های انتقال.

2-1-1 الزامـات نصب، راهبـري، نگهـداري و آزمون‌های موردنیاز در زمينه عملكـرد سیستم‌های بـرق اضطـراري و

 (Emergency Power Supply System, EPSS) پشتيبان

2-1 هدف

ارائه ضوابط و معيارهاي لازم در زمينه الزامات عملكرد سيستم برق اضطراري و پشتيبان به شرح زير:

11-2- ارائه رهنمود براي طراحان، ناظران، مجريان نصب، سازندگان و كاربران این‌گونه سیستم‌ها به‌گونه‌ای كه اين دستورالعمل ها بتواند وسيله ارتباطي بين طرفهاي دست اندركار باشد.

بديهي است كه اين ضوابط صرفاً جايگزين ساير مشخصات، معيارها و استانداردهاي لازمه نخواهد بود.

2 تعاريف

1-2 گروه تصرف: حداقل بارهاي طراحي براي ساختمان‌ها و سازهها

2-2 راه‌اندازی سياه: در مواردي كه سيستم ذخيره انرژي قابليت راه‌اندازی محرك اوليه را بدون استفاده از منبع انرژي ديگر داشته باشد.

 (Emergency Power Supply, EPS) منبع نيروي برق اضطراري 3-2

منبع نيروي الكتريكي با ظرفيت و كيفيت لازم براي يك سيستم تغذيه نيروي اضطراري (EPSS)

 (Emergency Power Supply System, EPSS) سيستم تغذيه نيروي برق اضطراري 4-2

يك سيستم منبع نيروي برق اضطراري عملكردي كامل كوپله شده به سیستم‌هادي ها، وسايل قطع و لوازمحفاظت اضافه جريان، كليدهاي انتقال و تمامي وسايل كنترل و نظارت و دستگاه‌های پشتيباني شامل ترمینال‌های بار تجهيزات انتقال موردنیاز براي عملكرد سيستم منبع نيروي الكتريكي به‌صورت ايمن و قابل‌اطمینان.

5-2 براي ساير تعاريف به فصل اول نگاه كنيد.

3 طبقه‌بندی سیستم‌های تغذيه نيروي برق اضطراري (EPSS)

1-3 كليات

سیستم‌های تغذيه برق اضطراري بايد با استفاده از يك منبع نيروي الكتريكي با ظرفيت موردنیاز، با قابليت اطمينان و داراي كيفيت لازم را براي تغذيه بار براي مدت مشخص‌شده در جدول 1-3 (الف) و در ظرف مدت‌زمان مشخص‌شده پس از قطع يا خرابي برق عادي برابر جدول 1-3 (ب) تأمین كند.

جدول 3 -1 (الف): طبقه‌بندی كلاس (class) نيروي برق اضطراري با توجه به حداقل مدت تغذيه برق

حداقل زمان كلاس

083/0 ساعت 5(دقيقه) كلاس 083/0

25/0 ساعت (15 دقيقه) كلاس 25/0

2 ساعت كلاس 2

6 ساعت كلاس 6

48 ساعت كلاس 48

زمان‌های ديگر، برحسب ساعت، با توجه به نوع كاربري لازم، آیین‌نامه‌ها، يا استفاده‌کننده كلاس X

جدول 3 -1 (ب): انواع (Types) سیستم‌های برق اضطراري از نطر مدت‌زمان تأمین نيرو پس از خرابي يا قطع برق

مدت‌زمان اعاده برق عنوان

اصولاً غیرقابل قطع [ سیستم‌های بدون وقفه (UPS) ]

نوع U

10 ثانيه نوع 10

60 ثانيه نوع 60

120 ثانيه نوع 120

دستي ايستا يا غير خودكار، بدون محدوديت زماني نوع M

 (Class) كلاس 2-3

كلاس عبارت است از حداقل زمان، برحسب ساعت، كه سيستم تغذيه برق اضطراري (EPSS) براي نرخ بار موردنظر، بدون تجديد سوخت يا شارژ طراحی‌شده است (به جدول 1-3 الف نگاه كنيد).

 (Type) نوع 3-3

نوع عبارت است از حداكثر زمان، برحسب ثانيه، كه سيستم تغذيه برق اضطراري (EPSS) به ترمينالهاي كليد انتقال اجازه می‌دهد بدون نيروي برق قابل‌قبول باشد (به جدول 1-3 ب نگاه كنيد).

 (Level) سطح 4-3

اين ضوابط استاندارد دو سطح از نصب، عملكرد و نگهداري تجهيزات را مشحص می‌نماید:

1-4-3 سیستم‌های سطح يك در مواردي بايد نصب شود كه خرابي يا قطع برق باعث عدم عملكرد تجهيزاتي شود كه منجر به از دست رفتن جان انسان شده يا جراحات جدي به آن وارد شود.

2-4-3 سیستم‌های سطح دو در مواردي بايد نصب شود كه عدم عملكرد برق اضطراري (EPSS)1 براي زندگي و ايمني انسان داراي مخاطرات كمتري است و مقامات داراي مسووليت در اين حوزه درجه‌ای از انعطاف‌پذیري را نسبت به سطح يك مجاز ميشمرند.

3-4-3 كليه تجهيزات بايد به‌طور دائمي نصب شود.

4-4-3 سیستم‌های سطح يك و سطح دو بايد اين اطمينان را حاصل كند كه تمامي بارهاي مورد تغذيه توسط

سي ستمهاي برق اصطراري و پشتيبان (EPSS) از تغذيه برق جداگانه اي استفاده می‌کند كه حايز شرايط زير است:

(1) داراي كيفيتي است كه محدوديت هاي شرايط بار در آن لحاظ شده است.

(2) طول زمان مشخص‌شده در كلاس موردنظر برابر جدول 3- 1 (الف) در آن رعايت شده باشد.

(3) در محدوده زماني مشخص‌شده در نوع موردنظر برابر جدول 1-3 (ب) باشد.

4 منابع انرژي اضطراري (EPS) 2: منابع انرژي، مبدل ها و لوازم مربوط (مولدها)

1-4 منابع انرژي

1-1-4 استفاده از منابع انرژي زير براي تغذيه برق اضطراري (EPS) مجاز خواهد بود:

(1) محصولات نفتي مايع در شرايط فشار اتمسفري

(2) گاز نفتي مايع (در شرايط خروج به‌صورت گاز يا مايع)

1- Emergency Power Supply System

2- Emergency Power Supply

(3) گاز طبيعي يا مصنوعي

در مواردي كه در تأسیسات سطح يك امكان قطع منابع خارج از سايت زياد است بايد از ذخيره انرژي لازم درمحل براي تأمین نيروي برق اضطراري متناسب با كلاس مورد لزوم استفاده شود. این‌گونه موارد بايد مجهز به‌کلید انتقال خودكار براي انتقال از برق اوليه به نيروي ثانوي باشد.

2-1-4 در مناطق زلزله خيز كه طراحي ساختمان با روش‌های دسته E،D،C، يا F بر اساس دسته‌بندی ASCE 7 انجام می‌شود بايد از تجهيزات سطح يك كلاس X استفاده شود (حداقل ذخيره سوخت بايد براي 96 ساعت پیش‌بینی شود).

3-1-4 در مواردي كه توليد انرژي اوليه در محل انجام می‌شود، استفاده از منابع انرژي مندرج دربند 1-1-4 به‌عنوان برق اضطراري در صورتي مجاز است كه تجهيزات جداگانه اختصاصي تبديل انرژي با ظرفيت برابر با نيروي برق اضطراري نيز موجود باشد.

4-1-4 در مواردي كه منبع اوليه تبديل انرژي در محل انجام می‌شود، استفاده از سيستم برق شهري به‌عنوان برق اضطراري در صورتي مجاز است كه سيستم مزبور قابل‌اطمینان باشد.