7-1-4- رویه آزمون

مراحل زیر باید انجام گیرد:

الف ـ در حالتی که برق‌گیر بیبرق است، آلودگی باید به برق‌گیر اعمال گردد. این کار شامل ریختن ذرات ریز آلـودگی بـر روي عـایقبرقگیر می‌باشد. لایه آلودگی باید به‌صورت پیوست ه روي سطح قرار گیرد. حداکثر زمان براي اعمال آلودگی 10 دقیقه است.

‌ب ـ سه دقیقه پس از اعمال کامل لایه سطحی آلودگی، برق‌گیر باید تحت ولتاژ Uc به مدت 10 دقیقه برق دار شود. اندازه گیري بار در لحظه اعمال ولتاژ آغاز می‌گردد.

‌ج ـ برق‌گیر باید با استفاده از آب تمیز شده و پس از آن براي خشک شدن مدتی رها گردد. پـیش از آغـاز آزمـون بعـدي، قسـمتهايداخلی برق‌گیر باید تا حداکثر اختلاف دماي 2 درجه از متوسط دماي محیط خنک شوند. اگر دمـاي قسمت‌های داخلـی انـدازه گیـرينشود، حداقل زمان t2 باید میان دو آزمون متوالی به جهت اطمینان از خنک شدن آن‌ها تا دماي نزدیک محیط فاصله انداخته شود. هر وسیله اي براي خنک کردن برق‌گیر که از سوي سازنده پذیرفته شود میتواند استفاده گردد. بـه جهـت کـاهش زمـان انتظـار، چنـدینبرقگیر می‌توانند به‌طور موازي مورد آزمون واقع گردند.

‌د ـ مراحل فوق میبایستی پنج مرتبه تکرار گردند.

هـ ـ افزایش دماي مورد انتظار DTz باید مطابق با روش تشریح شده در بخش 8 محاسبه گردد.

و ـ اگر مقدارDTz کمتر از 40 درجه کلوین باشد، آزمون آلودگی دیگري لازم نبوده و دماي آغازین آزمون دوره کاري (TOD) برابـر60 درجه سانت یگراد انتخاب می‌گردد. اگر مقدار DTz بزرگ‌تر یا معادل با 40 درجه کلوین باشد، مراحل الف، ب و ج باید پنج بار دیگـرتکرار گردند و مجدداً افزایش دماي مورد انتظار (DTz) مطابق با رویه تشریح شده در بخش 8 محاسبه می‌گردد.

نکته1: پس از هر دوره، براي حذف هر گونه اثر از دوره هاي آزمون قبلی، عمل شستشو می‌بایستی مجدداً انجام گیـرد کـه بـا ایـنعمل استقلال آماري بین دوره هاي آزمون بهبود می یابد.

نکته2: در حالتهاییکه ولتاژ کار دائم به دلایل خاصی بزرگ‌تر از ولتاژ کاري فاز به زمین سیستم انتخاب شده است، با توافق سـازندهو خریدار، آزمون می‌تواند در ولتاژ فاز به زمین انجام گیرد.

7-2- روش آزمایش با افشانه نمک1

7-2-1- تهیه آلودگی

محلول نمک باید مطابق استانداردIEC شماره 60507 تدارك دیده شود. محلول نمـک بایـد از کلرایـد سـدیم (NaCl) خـالصصنعتی و آب تمیز تهیه گردد.

غلظت آب نمک مورد استفاده باید دو پله پایین تر از تحمل غلظت آب نمک مشخص شده برق‌گیر باشد. تلورانس مقدار غلظت آب نمک باید مطابق استانداردIEC شماره 60507 باشد. اندازه گیري میزان غلظت باید به‌وسیله اندازه گیري هدایت با تصحیح دما با توجـهبه شا خصهاي استاندارد IEC شماره 60507 صورت گیرد.

1. Slat fog

7-2-2- سیستم افشانه

سیستم تولید کننده افشانه نمک باید مطابق استاندارد IEC شماره 60507 باشد.

7-2-3- پیش آماده سازي شرایط در سطح برق‌گیر

قبل از آغاز این مرحله ولتاژ مبناي برق‌گیر باید تعیین گردد.

پروسه پیش آماده سازي شرایط در هر زمان باید بر روي یک واحد از برق‌گیر به عمل آید. اگر پیشآمـاده سـازي شـرایط بـر رويواحدهاي مونتاژ شده برق‌گیر صورت گیرد، سایر واحدها باید توسط یک سیم خارجی اتصال کوتاه شده و برق دار نگردند.

واحد مورد نظر باید در ولتاژUc برقدار گردد و اجازه داده شود که افشانه آب نمک بر روي برق‌گیر براي مدت زمان 20 دقیقه یا تا زمانی که قوس الکتریکی حاصل گردد، پاشیده شود.

اگر قوس الکتریکی اتفاق نیفتد، ولتاژ تا مقدار ولتاژ نامی واحد برق‌گیر براي مدت زمان 5 ثانیـه یـا تـا زمـانی کـه در واحـد قوس الکتریکی رخ دهد افزایش داده شده و سپس دوباره به مقدارUc براي مدت زمان اعمال پنج دقیقه کاهش داده می‌شود. ایـن پروسـهتکرار می‌گردد تا زمانی که هشت قوس الکتریکی حاصل آید.

براي به دست آوردن هشت قوس الکتریکی بدون نیاز به تعداد زیادي افزایش دوره اي پله‌های ولتاژ، آزمون می‌تواند در مقدار غلظت ترجیحاً بالاتري از ماکزیمم سطح تحمل مورد انتظار واحد برق‌گیر، انجام گیرد.

از طرف دیگر، با توافق میان سازنده و خریدار، پیش آماده سازي شرایط می‌تواند بر روي محفظه برق‌گیر بـدون وجـود قسـمتهايداخلی صورت پذیرد.

پس از پیش آماده سازي شرایط هر واحد برق‌گیر، افشانه باید متوقف شده و برق‌گیر با استفاده از آب تمیـز شسـته شـود. در پایـانپروسه برق‌گیر باید رها شده و تا دماي محیط خنک شود.

به‌منظور تحقیق این نکته که در حین پروسه پیش آماده سازي شرایط هیچگونه خسارتی به برق‌گیر وارد نیامده است، ولتاژ مبنـايبرقگیر باید مجدداً اندازه گیري شود و با مقدار به دست آمده پیش از انجام پیش آماده سازي شرایط مقایسه گردد. تلورانس تغییرات ولتاژمبنا باید از سوي سازنده مشخص گردد. آزمون افشانه نمک بمحض کامل شدن پروسه پی ش آماد هسازي شرایط آغاز می‌گردد.

در آغاز آزمون، برق‌گیر باید از لحاظ حرارتی با اتاق آزمون داراي توازن حرارتی باشد. دماي محیط باید کمتـر از 5 و بیشـتر از04 درجه سانت یگراد نباشد و میزان اختلاف آن از دماي محلول آب نباید بیش از 15 درجه باشد.

7-2-4- رویه آزمون

مراحل زیر باید انجام گیرند:

الف ـ برق‌گیر باید به‌طور یکنواخت توسط آب تمیز شسته شود. ولتاژ آزمون Uc باید در زمانی که برق‌گیر هنـوز کـاملاً خـیس اسـتاعمال گردد.

‌ب ـ برق‌گیر باید با ولتاژ آزمون مشخص شده برقدار گردد و پمپ محلول آب نمک و کمپرسور هوا باید را هاندازي گردنـ د. بـه محـضاینکه هواي فشرده در نازلها به فشار کاري نرمال رسید آزمون شروع شده است. این زمان، زمان شروع سیستم انـدازه گیـري بـار نیـزفرض می‌شود.

‌ج ـ تولید افشانه باید پس از 15 دقیقه متوقف شود و برق‌گیر باید براي 15 دقیقه دیگر بر قدار باقی بماند.

‌د ـ افشانه نمک باید متوقف ش ده و به برق‌گیر اجازه داده شود تا دماي محیط خنک گردد (پیش از آغاز دوره بعدي آزمون). به‌منظوراطمینان از اینکه برق‌گیر تا دماي محیط خنک شده است، حداقل فاصله زمانیt 2 باید بین مراحل آزمون، فاصله زمانی وجـود داشـتهباشد. هر گونه وسیله براي خنک کردن برق‌گیر تا دماي نزدیک دماي محیط که مورد پذیرش سازنده باشد، مجاز به استفاده می‌باشد.

به جهت کاهش زمان انتظار چندین برق‌گیر به‌طور موازي ممکن است با هم مورد آزمون واقع گردند.

هـ ـ مراحل فوق باید پنج مرتبه دیگر تکرار گردند.

‌و ـ افزایش دماي مورد انتظار DTz باید مطابق رویه تشریح شده در بخش 8 محاسبه گردد.

‌ز ـ اگر مقدارDTz کمتر از 40 درجه باشد، آزمون آلودگی دیگري لازم نخواهد بود و دماي آغاز آزمون دوره کاري (TOD) بایـد06 درجه سانتی‌گراد انتخاب گردد. اگر مقدارDTz بزرگ‌تر یا معادل با 40 درجه باشد، مراحل الف تا د باید پنج بـار دیگـر تکـرار شـوند ومجدداً مقدار افزایش دماي مورد انتظار (DTz) مطابق رویه تشریح شده در بخش 8 محاسبه می‌گردد.

نکته1: پس از هر دوره آزمون، شستشو با آب انجام می‌گیرد تا هر گونه تأثیر دوره هاي آزمون قبلی حذف گردد.

نکته2: در مواردي که ولتاژ کار دائم به هر دلیلی خیلیبزرگتر از ولتاژهاي کاري فاز به زمین سیسـتم انتخـاب شـده اسـت، آزمـونمی‌تواند در ولتاژ فاز به زمین با توافق میان سازنده و خریدار انجام گیرد.

8 - ارزیابی نتایج آزمون

8-1- محاسبه Kie

براي هر تکرار دوره آزمون، مقدار Kn مطابق رابطه زیر محاسبه می‌گردد:

Q Uik Rk (8-3)

()

U

k n = Q e max:که در این رابطه

Qemax: ماکزیمم سطح بار خارجی

Qik: بار داخلی مربوط به واحد K ام

URk: ولتاژ نامی واحد K ام UR: ولتاژ نامی برق‌گیر K= 1,2, …n و n تعداد واحدهاي برق‌گیر می‌باشد.

در حالتی که دماي قسمت‌های داخلی برق‌گیر به جاي بار داخلی اندازه گیري می‌شود، معادله (3-8) با معادله زیر جایگزین می‌گردد:

DT Uk R k (9-3)

()

bU

k n = Q e max

که در این رابطه،DTk افزایش دماي مربوط به واحدK ام است که به‌صورت مقـدار متوسـط حسـابی مـا بـین حـداکثر دمـاياندازه گیري شده در نقاط مختلف واحد مورد آزمون، محاسبه می‌گردد.

اگر افزایش دماي داخلی DTk مستقیماً در حین آزمون اندازه گیري شود، Qe max را می‌توان مطابق از رابطه زیر محاسبه نمود.

Ø DTk ø

Qemaz = maxŒQtot - b œß (10-3)

º

مقدار میانگینKieM به‌صورت مقدار متوسط حسابی مقادیرd،Kn به‌صورت انحراف معیار مقادیر Kn و نسبت آماري Kie مطابق با معادله زیر محاسبه می‌گردند:

 Kie = KieM + Cd (11-3)

که در این رابطه:

C = 2 : در حالتی که محاسبات بر اساس اندازه گیریها مربوط به 10 دوره انجام می‌گیرد.

 C = 2.9: در حالتی که محاسبات بر اساس اندازه گیریها مربوط به 5 دوره انجام می‌گیرد.

8-2- محاسبه افزایش دماي مورد انتظار DTz در شرایط سرویس

افزایش دماي مورد انتظار DTz مطابق با رابطه زیر محاسبه می‌گردد:

Ø (-ttz) ø (12-3)

D =bTz K q D 1 eie z mt -Œ œ

º ß

8-3- فراهم سازي براي آزمون دوره کاري

دماي آغازین آزمون دوره کاري (TOD) بر اساس معیارهاي زیر محاسبه می‌گردد:

اگر DTz بزرگ‌تر از 40 درجه باشد، TOD = 20 C +DTz می‌باشد.

اگر DTz کوچک‌تر یا مساوي با 40 درجه باشد، TOD = 60 C می‌باشد.

9- مثالی از رویه آزمون

مثال زیر روال آزمون را بر روي برق‌گیری با مشخصات زیر تشریح می‌کند:

 UR 198 kV

U

 R min 90kV

 Uc 156 kV

ولتاژ آزمون *(به تذکر زیر مراجعه نمایید)kV241

تعداد واحدها 2

U

(المان پایینی)R 108 kV

 Dm 198 mm

* تذکر: مقدار ولتاژ آزمون برابر مقدار ولتاژ فاز به زمین واقعی سیستم انتخاب شده است.